อยากจะคุยกับคุณพ่อคุณแม่ คุณปู่คุณย่า แต่พอเริ่มคุยกลับไม่เข้าใจกันซะอย่างนั้น? ความแตกต่างของวัยและประสบการณ์เป็นเรื่องธรรมชาติครับ แต่เราสามารถลดช่องว่างนี้ได้ง่าย ๆ ด้วยวิธีเหล่านี้
1. เข้าใจว่า "ความจริง" ไม่ได้มีแค่แบบเดียว
บ่อยครั้งที่เรามองว่าความคิดของเราถูกต้องที่สุด แต่สำหรับผู้ใหญ่ ความจริงของท่านก็มาจากประสบการณ์ที่ท่านเจอมาทั้งชีวิต ลองเปิดใจฟังความคิดเห็นของท่านโดยไม่มีการตัดสิน และลองเล่าเรื่องในมุมของเราให้ท่านฟังบ้าง โดยไม่จำเป็นต้องไปเปลี่ยนความคิดของกันและกัน แค่เข้าใจก็พอแล้วครับ
2. ใช้คำว่า "ทำไม" ให้ถูกเวลา
การตั้งคำถามด้วยคำว่า "ทำไม" อาจทำให้ผู้ใหญ่รู้สึกว่าเรากำลังตำหนิ เช่น "ทำไมไม่ทำแบบนั้นล่ะ?" ลองเปลี่ยนเป็นคำถามปลายเปิดที่นุ่มนวลกว่านี้ เช่น "แบบนี้ก็ดีนะครับ แต่ถ้าลองใช้วิธีนั้นดูบ้างจะเป็นยังไงนะ?" หรือ "ช่วยอธิบายให้ฟังหน่อยได้ไหมครับว่าทำไมถึงคิดแบบนั้น?" การตั้งคำถามแบบนี้จะช่วยให้บรรยากาศการสนทนาดีขึ้นมากครับ
3. เล่าเรื่องราวแทนการบอกเล่าข้อเท็จจริง
สมมติว่าคุณอยากให้ท่านลองใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ แทนที่จะบอกว่า "แอปนี้มันดีกว่าแอปเก่าเยอะเลย" ลองเปลี่ยนเป็น "ผมเคยใช้แอปนี้แล้วรู้สึกว่ามันทำให้ชีวิตง่ายขึ้นมากเลยครับ แล้วก็มีเพื่อน ๆ ผมหลายคนก็ใช้กัน" การเล่าเรื่องจะสร้างอารมณ์ร่วมและทำให้ผู้ฟังรู้สึกผ่อนคลาย ทำให้การพูดคุยเป็นไปอย่างสนุกสนานและมีชีวิตชีวามากขึ้น
การพูดคุยกับคนในครอบครัวเป็นเรื่องที่ต้องใช้ความอดทนและเข้าใจกันครับ ลองนำเคล็ดลับเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้ไปปรับใช้ดูนะครับ แล้วคุณจะพบว่าช่องว่างระหว่างวัยไม่ได้กว้างอย่างที่คิดเลยครับ
1. เข้าใจจังหวะของบทสนทนา
บางครั้งผู้ใหญ่ก็อยากแค่เล่าเรื่องให้ฟังโดยไม่ได้ต้องการคำแนะนำครับ การเป็นผู้ฟังที่ดีจึงเป็นสิ่งที่สำคัญมาก ลองสังเกตว่าท่านแค่อยากระบายความในใจ หรือต้องการความคิดเห็นจากเราจริง ๆ ถ้าท่านแค่ต้องการระบาย การรับฟังอย่างตั้งใจและพยักหน้าเป็นระยะ ๆ ก็เพียงพอแล้วครับ
2. ใช้คำพูดเชิงบวกและให้กำลังใจ
คำพูดเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็สร้างความรู้สึกดี ๆ ได้ครับ เช่น แทนที่จะบอกว่า "อย่ากังวลเลย" ลองเปลี่ยนเป็น "ทุกอย่างต้องผ่านไปได้ด้วยดีแน่นอน" หรือ "ไม่ต้องเป็นห่วงนะครับ เดี๋ยวผมจะช่วยจัดการให้" การใช้คำพูดที่สร้างความรู้สึกปลอดภัยและให้กำลังใจ จะช่วยลดความตึงเครียดในการสนทนาและทำให้ผู้ใหญ่รู้สึกอบอุ่นใจ
3. เลี่ยงการใช้ศัพท์เทคนิค
การที่เราเข้าใจเรื่องเทคโนโลยีหรือศัพท์เฉพาะต่าง ๆ เป็นเรื่องดีครับ แต่สำหรับผู้ใหญ่ที่ไม่คุ้นเคย การอธิบายด้วยคำที่เข้าใจง่ายจะช่วยให้บทสนทนาไม่สะดุด เช่น แทนที่จะบอกว่า "RAM มือถือเครื่องนี้เยอะกว่า" ลองเปลี่ยนเป็น "มือถือเครื่องนี้จะทำงานได้เร็วขึ้นครับ ไม่ต้องรอโหลดนาน ๆ" การปรับภาษาให้เข้ากับผู้ฟังจะทำให้ท่านอยากเรียนรู้และเปิดใจรับฟังเรามากขึ้นครับ
เสน่ห์ของการพูดคุยไม่ใช่แค่การใช้คำที่สวยงามครับ แต่คือการใช้ใจสื่อสารและเข้าใจกันจริง ๆ ลองนำเทคนิคเหล่านี้ไปใช้ในการพูดคุยกับคนในครอบครัวดูนะครับ แล้วคุณจะพบว่าการสร้างความสัมพันธ์ที่อบอุ่นและเข้าใจกันเป็นเรื่องที่ทำได้ง่ายกว่าที่คิดครับ